Siber saldırı, günümüz dijital dünyasında kişileri, kurumları ve hatta devletleri hedef alan en önemli tehditlerden biridir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte siber suçlar da artış göstermiş ve özellikle internete bağlı cihazların kullanımı yaygınlaştıkça siber saldırılar kaçınılmaz bir tehlike haline gelmiştir.
Siber Saldırı Nedir?
Siber saldırı internet veya dijital altyapılar üzerinden gerçekleştirilen verileri çalma, zarar verme veya sistemleri devre dışı bırakma amacı güden her türlü kötü niyetli girişimi ifade eder. Bu saldırılar bilgisayar korsanları tarafından çeşitli yollarla yapılır ve bu saldırıların hedefinde kişisel bilgiler, ticari sırlar, devlet bilgileri gibi hassas veriler bulunur.
Bir siber saldırı sırasında saldırganlar bir sistemin zayıflıklarını hedef alarak bu sistemleri ele geçirmeye çalışır. Bu kimi zaman kötü niyetli yazılımlar aracılığıyla gerçekleştirilirken kimi zaman da sosyal mühendislik teknikleri kullanılarak kişilerin bilgileri ele geçirilir. Siber saldırı, finansal zararlardan itibar kaybına kadar birçok olumsuz sonuç doğurur.
Siber Saldırı Türleri Nelerdir?
Siber saldırılar farklı yöntemlerle gerçekleştirilir. Bilinen ve en çok kullanılan siber saldırı teknikleri şu şekilde.
Malware (Kötü Amaçlı Yazılım)
Malware, kullanıcıların cihazlarına gizlice yüklenen ve onların bilgilerini çalmak, sistemlerine zarar vermek ya da kontrolü ele geçirmek için kullanılan yazılımlardır. Virüsler, solucanlar, Truva atları bu kategoride yer alır. Kötü amaçlı yazılımlar genellikle zararlı dosyalar aracılığıyla yayılır ve kullanıcıların farkında olmadan bilgisayarlarına bulaşır.
Phishing (Oltalama)
Phishing kullanıcıları aldatmaya yönelik bir sosyal mühendislik yöntemidir. Genellikle sahte e-posta veya web siteleri aracılığıyla gerçekleştirilir ve kullanıcıların hassas bilgilerini (kredi kartı bilgileri, şifreler vb.) ele geçirmeyi hedefler. Saldırganlar güvenilir bir kurumdan geliyormuş gibi görünen e-postalar göndererek kullanıcıları kandırır.
DDoS Saldırıları (Dağıtılmış Hizmet Aksatma)
DDoS saldırıları, bir internet sitesini veya çevrimiçi servisi hedef alarak o servisin hizmet vermesini engellemeye yönelik saldırılardır. Bu saldırılarda birçok cihaz aynı anda bir hedefe yoğun istek gönderir ve sistem aşırı yüklenme nedeniyle çalışamaz hale gelir.
SQL Enjeksiyonu
SQL enjeksiyonu, veri tabanlarına yönelik yapılan bir siber saldırı türüdür. Bu saldırıda saldırganlar veri tabanlarına kötü niyetli SQL kodları yerleştirir ve bu sayede verileri ele geçirir ya da değiştirir.
Ransomware (Fidye Yazılımı)
Fidye yazılımları kullanıcının dosyalarını şifreleyerek ona erişimi engeller ve bu dosyaları geri vermek için fidye talep eder. Bu tür saldırılarda para talebi, Bitcoin gibi izlenemeyen dijital para birimleri üzerinden yapılır.
Sosyal Mühendislik
Sosyal mühendislik, insan psikolojisinden yararlanarak bilgi elde etme ya da bir sisteme giriş sağlama amacı güden saldırılardır. Saldırganlar bir kullanıcının güvenini kazanarak ondan bilgi almayı hedeflerler.
Siber Saldırı Kimlere Yapılır?
Siber saldırılar her türlü kullanıcıyı hedef alır. Ancak bazı gruplar diğerlerine göre daha fazla risk altındadır.
Bireysel Kullanıcılar
Kişisel veriler her zaman değerli olmuştur. Kişisel kullanıcılar kimlik bilgileri, finansal verileri ve hatta sosyal medya hesapları nedeniyle siber saldırıların hedefidir. Oltalama ve fidye yazılımı saldırıları bireysel kullanıcılara karşı en yaygın kullanılan yöntemlerdir.
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler
Küçük işletmeler genellikle yeterince güçlü güvenlik önlemleri almadıkları için saldırganlar tarafından sık sık hedef alınır. Bu tür işletmelerin verileri çalınabilir şifrelenebilir veya saldırılarla itibarları zedelenir.
Büyük Kurumlar ve Devletler
Kritik altyapılara sahip büyük kurumlar ve devletler çok daha büyük ve karmaşık saldırıların hedefi. Bu tür saldırılarda casusluk, sabotaj veya büyük miktarda veri çalma amaçlanır. DDoS saldırıları bu tür hedeflere yönelik yaygın bir saldırı türüdür.
Siber Saldırıdan Nasıl Korunmak Gerekir?
Siber saldırılardan korunmanın en etkili yolu güvenlik önlemleri alarak kendinizi verilerinizi ve sistemlerinizi koruma altına almaktır. Bu konuda dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şu şekilde.
Güçlü Şifreler Kullanın
Siber saldırıların en yaygın yollarından biri zayıf şifrelerdir. Güçlü ve karmaşık şifreler kullanarak siber korsanların hesaplarınıza erişimini zorlaştırabilirsiniz. Şifrelerinizi düzenli aralıklarla değiştirmek de önemli bir adımdır.
İki Faktörlü Kimlik Doğrulama (2FA) Kullanın
İki faktörlü kimlik doğrulama hesaplarınızın güvenliğini artırmak için en etkili yöntemlerden biridir. Bu yöntemle şifrenize ek olarak bir doğrulama kodu gerektirir ve böylece hesaplarınıza yetkisiz girişleri engeller.
Güncellemeleri İhmal Etmeyin
Yazılımlarınızın ve işletim sistemlerinizin güncel olduğundan emin olun. Güncellemeler güvenlik açıklarını kapatır ve saldırganların bu açıkları kullanmalarını engeller.
Antivirüs Yazılımları Kullanın
Antivirüs yazılımları cihazlarınızı zararlı yazılımlardan korur. Bu yazılımlar kötü amaçlı yazılımları tespit ederek temizler ve olası tehditlere karşı sizi uyarır.
Yedekleme Yapın
Verilerinizi düzenli olarak yedekleyin. Bu sayede bir siber saldırı durumunda verilerinizi kaybetmezsiniz. Yedekleme yaparken yedeklerinizi internetten bağımsız bir ortamda saklamaya dikkat edin.
Şüpheli E-postalara Dikkat Edin
Phishing saldırılarından korunmak için tanımadığınız kişilerden gelen e-postalara karşı dikkatli olun. Şüpheli bağlantılara tıklamayın ve e-postalardaki ekleri açmadan önce dikkatlice inceleyin.
Ağ Güvenliği Sağlayın
Ev ve iş yerinizde kullandığınız internet ağlarının güvenli olduğundan emin olun. Güvenli olmayan ağlar siber korsanlar tarafından kolayca hedef alınır. Ağ güvenliğini artırmak için güçlü şifreler kullanın ve mümkünse sanal özel ağ (VPN) hizmetlerinden yararlanın.
Eğitim ve Farkındalık
Kullanıcıları siber saldırılar konusunda bilinçlendirmek ve eğitimler vermek de oldukça önemli bir konudur. Çalışanlarınızın bu konuda bilgi sahibi olması saldırılara karşı alınacak en iyi önlemlerden biridir.
Siber Saldırıların Sonuçları Nelerdir?
Siber saldırıların sonuçları saldırının boyutuna ve hedeflenen verilerin türüne göre değişiklik gösterir. Ancak şu tür sonuçlarla karşılaşılır:
- Maddi Kayıplar: Özellikle fidye yazılımı saldırıları şirketler ve kişiler için büyük maddi kayıplara yol açar.
- İtibar Kaybı: Bir siber saldırıya uğramak bir şirketin itibarına ciddi zarar verir.
- Hukuki Sonuçlar: Özellikle kişisel verilerin çalınması durumunda saldırıya uğrayan taraf hukuki sonuçlarla karşılaşır.
Siber Saldırıdan Sonra Yapılması Gerekenler
Siber saldırıya uğramışsanız, hasarın boyutuna göre hızlı ve etkili adımlar atmanız gerekir. Siber saldırı sonrası yapılacak işlemler saldırının etkilerini en aza indirir ve gelecekteki saldırılara karşı daha güçlü olmanızı sağlar.
Saldırıyı Hızla Tespit Edin
Saldırının tespit edilmesi, siber güvenlik uzmanlarının ilk adımı olmalıdır. Sistemlerde bir saldırı olduğundan şüpheleniyorsanız, bu şüpheleri doğrulamak için derhal logları incelemeli ve güvenlik sistemlerini kontrol etmelisiniz.
Sistemi Karantinaya Alın
Bir saldırı tespit edildikten sonra, saldırının yayılmasını önlemek için sistemin ilgili bölümlerini ya da tüm sistemi karantinaya alın. Bu, saldırganların daha fazla veri çalmasını ya da sisteme zarar vermesini engeller.
Verileri Yedekleyin ve Güvenliğini Sağlayın
Saldırının etkilerinden kurtulmanın bir yolu yedeklemelerden yararlanarak sistemi geri yüklemektir. Bu nedenle düzenli yedeklemelerin önemi burada bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Eğer elinizde güncel bir yedek varsa bu yedeği kullanarak sistemi eski haline getirebilirsiniz.
Siber Saldırı Sonrası Hukuki Destek Alın
Özellikle büyük çaplı saldırılarda, hukuki süreçlerin başlatılması gerekir. Kişisel verilerin ya da ticari sırların çalındığı durumlarda hukuki destek almak saldırganların yakalanması ve saldırının sonuçlarının en aza indirilmesi için önemli bir konudur.
Saldırı Sonrası Güvenlik Sistemlerini Güncelleyin
Bir saldırının ardından mevcut güvenlik sistemlerinizin güncellenmesi ve zayıf noktaların kapatılması gerekir. Bu sayede gelecekteki saldırılara karşı daha hazırlıklı olmanızı sağlayacaktır.
